🌕 मार्गशीर्ष पौर्णिमा 🌕

🌕 मार्गशीर्ष पौर्णिमा 🌕

देवदत्त भगवान बुद्धांच्या शासनात प्रवज्जीत झाला. भिक्षु झाला. भगवान तथागतांचा तो कायम विरोध करीत होता. भगवंताने देवदत्ताला संघप्रमुख केले नाही. सारिपुत्र आणि महामोगगलान यांना संघप्रमुख केले. त्यामुळे देवदत्ताचा भगवान तथागतावर फार रोष होता. देवदत्ताने तीनवेळा भगवान बुद्धांवर प्राणघाताचे प्रयत्न केले. परंतु तो एकदाही यशस्वी झाला नाही.

एकदा भगवान बुद्ध गृधकुट पर्वताच्या पायथ्याशी चंक्रमन करीत असता देवदत्ताने काही लोकांच्या मदतीने पर्वतावरून सुरुंग लावून दगड खाली पाडले. एक मोठा दगड खडकावर आदळला आणि तिथेच गाडला गेला. त्याचाच एक लहानसा तुकडा घसरत खाली आला आणि भगवंताच्या पायाला लागून जखम झाली.

देवदत्ताने अजातशत्रूशी सलगी केली. त्याची मर्जी संपादन केली.

अजातशत्रूच्या मदतीने भगवान बुद्धाला मारण्यासाठी त्याने दुसऱ्यांदा प्रयत्न केला. देवदत्ताने अजातशत्रू कडून काही मागून घेतले. एका मनुष्याला भगवान बुद्धाची हत्या करण्यासाठी पाठविले. तो मनुष्य परत आला आणि म्हणाला.”मी तथागतांचे प्राण हरण करण्यास असमर्थ आहे.” देवदत्ताने तथागतांची हत्या करण्याचा तिसरा प्रयत्न केला. अजातशत्रूच्या हत्तीशाळेत नालागीरी नावाचा क्रूर हत्ती होता. माहुताला भेटून सांगितले की, तूभगवंताच्या अंगावर नालगिरी
हत्ती सोडून दे. त्यांचा मृत्यू होईल. जर तू हे काम केलंस, तर

मी तुझा पगार वाढवू शकतो . माहूत तयार झाला नाही. तेव्हा देवदत्त त्याला म्हणाला, आजातशत्रूला सांगून मी तुला कामावरून कमी करू शकतो.माहूत घाबरून तयार झाला. नालगिरी हत्तीला मद्य (दारू) पाजून मस्त केला त्या दिवशी मार्गशीर्ष पौर्णिमा होती. भगवान बुद्ध सकाळी राजगृहात चारिका करण्यासाठी येत असल्याचे पाहून त्या हत्तीला त्यांच्या दिशेने सोडून दिले. हत्ती वायुवेगाने धावत सुटला भगवंत अरुंद रस्त्याने येत असताना हत्तीकडे पाहिले आणि रस्त्याच्या मध्यभागी थांबले. आनंद म्हणाले, भगवंत! किनाऱ्याला या हत्ती धावत येत आहे. भगवंत शांत उभे राहिले. त्यांनी हत्तीवर मैत्री भावना केली. हत्तीचा वेग कमी झाला. भगवंताच्या समोर येऊन हत्तीने दोन्ही पायांचे गुडघे टेकून सोंडेने भगवंताला अभिवादन केले .भगवान तथागतानी नालगिरी हत्तीवर मैत्रिभावनेने विजय प्राप्त केला. तो दिवस मार्गशीर्ष पौर्णिमेचा होता. हा दिवस बौद्ध जगतात

अत्यंत पवित्र व महत्वाचा मानला जातो.

दुसरी व महत्वाची घटना अशी आहे :-

ह्या पौर्णिमेच्या दिवशी राजा सम्राट अशोकाची मुलगी संघमित्रा हिने श्रीलंकेत भिक्खू संघाची स्थापना केली. संघमित्रा विवाहित होती व तिला सुमन नावाचा मुलगा होता. आपल्या वडिलांच्या सूचनेवरून ती वयाच्या

19 व्या वर्षी भिक्खूनी झाली . तिचा मुलगाही श्रामणेर झाला

व पुढे अर्हत पदाला पोहचला. याच पौर्णिमेच्या दिवशी बोद्धगया येथील बोधिवृक्षाची फांदी श्रीलंकेतील अनुराधपूर येथे भिक्खूनी संघमित्रा हिच्या हस्ते लावली गेली.

आजही अनुराधपूर येथे त्या फांदीपासून निर्माण झालेला वृक्ष उभा आहे.

हा बोधिवृक्ष भगवान बुद्धांनी दुःख मुक्तीसाठी सांगितलेल्या आर्य अष्टांगिक मार्गाचे पालन करण्यासाठी सर्व मानवामध्ये उत्साह निर्माण करण्याचे महान कार्य करीत आहे.

मार्गशीर्ष पौर्णिमेच्या सर्व बौद्ध उपासक/उपसिका बाल बलिकां युवक युवतींना हार्दिक हार्दिक शुभेच्छा .

सर्वांचे मंगल होवो

Margashirsha Purnima