नेपाळमधील भारतीय दूतावास, आंतरराष्ट्रीय बौद्ध महासंघ यांच्या संयुक्त विद्यमाने आषाढ पौर्णिमेचा उत्सव.

काठमांडू [नेपाळ], 3 जुलै (एएनआय): आषाढ पौर्णिमेच्या शुभ मुहूर्तावर, भारतीय दूतावास, काठमांडू आणि आंतरराष्ट्रीय बौद्ध महासंघ (IBC) यांच्या संयुक्त विद्यमाने सोमवारी दूतावासाच्या स्वामी विवेकानंद कल्चर सेंटरमध्ये संयुक्त सोहळा पार पडला. बौद्धांसाठी बुद्ध पौर्णिमा किंवा वैशाख पौर्णिमेनंतरचा दुसरा सर्वात पवित्र दिवस, अशी माहिती अधिकृत प्रसिद्धीपत्रकात दिली आहे. नेपाळच्या सांस्कृतिक, नागरी उड्डाण आणि पर्यटन राज्यमंत्री सुशीला सिरपाली ठाकुरी यांनी या सोहळ्याला उपस्थिती लावली. नेपाळमधील विविध बौद्ध संप्रदाय आणि मठांचे प्रतिनिधी तसेच लुंबिनी डेव्हलपमेंट ट्रस्टचे पदाधिकारी या कार्यक्रमात सहभागी झाले होते. इंटरनॅशनल बुद्धिस्ट कॉन्फेडरेशन (IBC) चे सचिव खेनपो चिमेड यांनी या कार्यक्रमात IBC चे प्रतिनिधित्व केले.

“आषाढ पौर्णिमा बिहारमधील बोधगया येथे ज्ञानप्राप्तीनंतर उत्तर प्रदेशातील सारनाथ येथे भगवान बुद्धांच्या पहिल्या पाच तपस्वी शिष्यांना दिलेल्या पहिल्या उपदेशाचे स्मरण करते. हा दिवस ‘धर्माच्या चाकांच्या पहिल्या वळणाचा दिवस’ म्हणूनही ओळखला जातो. या प्रवचनात भगवान बुद्धांनी ‘चार उदात्त सत्ये’ आणि ‘उत्तम अष्टपदी मार्ग’ सांगितले. या सोहळ्यात महायान संघ आणि थेरवडा संघाच्या विधीवत प्रार्थना झाल्या. यानंतर चार बौद्ध सूत्रांच्या प्रार्थनांचे समर्पण करण्यात आले. आषाढ पौर्णिमा सोहळ्यासाठी आंतरराष्‍ट्रीय बौद्ध महासंघाचे सचिव खेंपो चिमेड यांनी पाहुण्यांचे स्‍वागत केले आणि या सोहळ्याचे महत्त्व विशद केले. नेपाळच्या मंत्री सुशीला सिरपाली ठाकुरी यांनी सांगितले की, “बौद्ध धर्म हा भारत आणि नेपाळला शतकानुशतके जोडलेल्या बंधनांपैकी एक होता आणि त्यांनी विश्वास व्यक्त केला की आधुनिक काळात बौद्ध तसेच इतर धार्मिक सर्किट्सच्या उभारणीद्वारे भारत आणि नेपाळमधील सभ्यता संबंध अधिक दृढ होतील. ” मिशनचे उपप्रमुख, प्रसन्न श्रीवास्तव यांनी भगवान बुद्धांच्या शिकवणींचे महत्त्व अधोरेखित केले आणि नमूद केले की भारत आणि नेपाळ या दोन्ही देशांतील बौद्ध धर्माची पूज्य स्थळे दोन्ही देशांचा सामायिक सांस्कृतिक वारसा प्रतिबिंबित करतात.

लुंबिनी मोनास्टिक झोनमधील आगामी इंडिया इंटरनॅशनल सेंटर फॉर बुद्धिस्ट कल्चर अँड हेरिटेजची रचना आणि वैशिष्ट्ये या व्हिडिओमध्ये हायलाइट करण्यात आली आहेत. केंद्राची पायाभरणी पंतप्रधान नरेंद्र मोदी आणि नेपाळचे माजी पंतप्रधान शेर बहादूर देउबा यांनी गेल्या वर्षी मे महिन्यात बुद्ध पौर्णिमेच्या मुहूर्तावर नेपाळमधील लुंबिनी येथे केली होती. नेपाळ आणि भारतातील धार्मिक महत्त्व असलेल्या विविध बौद्ध स्थळांचे प्रदर्शनही यावेळी प्रदर्शित करण्यात आले.

भारताचा ऐतिहासिक वारसा, बुद्धाच्या ज्ञानाची भूमी, धम्माची चाके फिरवणे आणि महापरिनिर्वाण या सर्व गोष्टी लक्षात घेऊन, IBC ने आषाढ पौर्णिमा सोहळ्याचे आयोजन राष्ट्रीय संग्रहालय, जनपथ येथे केले जेथे सख्यमुनींचे पवित्र अवशेष विराजमान आहेत. सारनाथ येथेच बुद्धांनी पहिला उपदेश केला आणि धर्माचे चाक गतिमान केले. आषाढ पौर्णिमेचा शुभ दिवस जो भारतीय चंद्र दिनदर्शिकेनुसार आषाढ महिन्याच्या पौर्णिमेच्या दिवशी येतो याला श्रीलंकेत इसला पोया आणि थायलंडमध्ये असान्हा बुचा म्हणूनही ओळखले जाते. आषाढाच्या पौर्णिमेच्या दिवशी पहिल्या पाच तपस्वी शिष्यांना (पंचवर्गीय) ज्ञान प्राप्त केल्यानंतर बुद्धाची पहिली शिकवण म्हणून हा दिवस वाराणसी, भारताजवळील सध्याच्या सारनाथ येथील ऋषिपतना मृगदया येथील ‘डीयर पार्क’ येथे आहे. भिक्षु आणि नन्ससाठी पावसाळी हंगामाचा रिट्रीट (वर्षा वासा) देखील या दिवसापासून सुरू होतो जो जुलै ते ऑक्टोबर या तीन चंद्र महिन्यांपर्यंत चालतो, ज्या दरम्यान ते एकाच ठिकाणी राहतात, सामान्यत: गहन ध्यानासाठी समर्पित त्यांच्या मंदिरांमध्ये. हा दिवस बौद्ध आणि हिंदू दोघांनीही गुरुपौर्णिमा म्हणून त्यांच्या गुरूंचा आदर व्यक्त करण्याचा दिवस म्हणून साजरा केला आहे. (ANI)