🧡 बुद्धांचे मैत्रीविषयक विचार 🧡 Buddha’s Thoughts On Friendship

१. “मित्र म्हणजेच अखंड संगतीचा आधार आहे.”

> “सबलं संगं नसेति — अर्धं गहपतिट्ठायो”

संपूर्ण संगतीसाठी चांगला मित्र अर्धा आधार नाही, तो संपूर्ण आधार आहे.

📚 Samyutta Nikaya, SN 45.2 (Upaddha Sutta)

➡️ या सुत्तात भगवान बुद्ध आनंदाला सांगतात की, कल्याणमित्रता म्हणजेच अखंड धम्ममार्गाचा आधार आहे. ही केवळ अर्धी मदत नाही, ती संपूर्ण सहाय्य आहे.

२. “कल्याणमित्राच्या संगतीनेच व्यक्ति मुक्तीच्या वाटेवर जाऊ शकतो.”

> “Kalyaṇamitta sevana – sabba dukkhassa antakiriya hoti.”

📚 Anguttara Nikaya, AN 1.17

➡️ जो सत्पुरुषांचा सहवास करतो, त्याला दु:खातून मुक्त होण्याचा मार्ग सापडतो. यामुळे मैत्री ही केवळ भावनिक बाब नाही, ती आध्यात्मिक प्रगतीचा आधार आहे.

३. “अहिंसक, शांत, समजूतदार मित्र म्हणजे खरी संपत्ती आहे.”

> “Mitto have sadhuranam, hoti bhikkhave sadhurupa.”

📚 Dhammapada Commentary

➡️ जो मित्र अहिंसक आहे, ज्याच्याजवळ करुणा आहे, तो खऱ्या अर्थाने आपला धम्ममित्र असतो.

४. “मित्रत्व प्रेमावर नाही, समजुतीवर उभं असावं.”

> “Yo ca vassasatam jive, apassam dhammamuttamam, ekaham jivitam seyyo, passato dhammamuttamam.”

📚 Dhammapada, Verse 115

➡️ जो धम्माला समजतो आणि इतरांना समजावतो, तोच खरा मैत्र. अशी मैत्री व्यक्ति आणि समाज दोघांचेही जीवन उन्नत करते.

५. “सच्चा मित्र संकटात मदत करतो, पाठीशी उभा राहतो.”

> “Caturo me bhikkhave mitta āssādetabbā, bhajitabbaṁ yehi: upakārako, samānukampako, atthakkhāyī, anukampako.”

📚 Sigalovada Sutta, Digha Nikaya 31

➡️ भगवान बुद्धांनी सांगितलेले ४ प्रकारचे सच्चे मित्र:

1. उपकार करणारा

2. सुखदु:खात सहभागी होणारा

3. हित सांगणारा

4. संकटात साथ देणारा

🟡 निष्कर्ष:

बुद्ध दृष्टिकोनात मैत्री ही केवळ सामाजिक बंध नाही, ती आध्यात्मिक प्रगतीचा महत्त्वाचा आधार आहे. मैत्री म्हणजे कल्याणमित्रता, जी व्यक्तीला मोक्षमार्गावर नेते.