ललितपूर [भारत], 14 मार्च : काठमांडू खोऱ्यातील पाटण दरबार चौकाजवळ नागबाहाच्या प्रांगणात आयोजित सम्यक महादान उत्सवासाठी बौद्धांनी अनेक विहारांमधून बुद्धाच्या 140 मूर्ती आणल्या. हा सण दर पाच वर्षातून एकदा साजरा केला जातो.
सम्यक महादान उत्सवात या बुद्ध मूर्तींना अर्पण करण्यासाठी भाविकांनी सर्प रेखा तयार केली.
“भिक्षा देणे महत्वाचे आहे. दानधर्मामध्ये महादान हे महत्त्वाचे आहे. जोपर्यंत ‘दान’ ची पायरी आणि प्रक्रिया पूर्ण होत नाही तोपर्यंत ते केले जात नाही,” हिरारत्न बज्राचार्य, पाटणच्या स्थानिकांपैकी एक आणि पाटणमधील एका विहारचे सदस्य यांनी एएनआयला सांगितले.
सम्यक महादान दरवर्षी भक्तपूर येथे, ललितपूर येथे अर्ध्या दशकात एकदा आणि काठमांडू येथे दर 12 वर्षांनी एकदा, जेथे एकूण 126 बुद्धांना एकाच ठिकाणी आणले जाते.
“महादान चार वर्षे पूर्ण झाल्यावर-पाचव्या वर्षी पाळले जाते. येथे, एकूण 18 विहार (ललितपूर), भक्तपूर, काठमांडू आणि कीर्तिपूर एकाच ठिकाणी आणले आहेत.
हिरण्य वर्ण महाविहार, ललितपूरमधील सर्वात मोठा विहार, ललितपूर, काठमांडू, भक्तपूर, कीर्तिपूर, चोवर, बुंगामती आणि इतर ठिकाणी सर्व विहारांना आमंत्रित करतो आणि त्यांना भिक्षा देतो. दानधर्म लोकांना परोपकारी होण्यासाठी आणि दयाळू जीवन जगण्यास प्रोत्साहित करते म्हणून त्याला सम्यक महादान असे नाव देण्यात आले आहे.
बुधवार संध्याकाळपासून सुरू झालेल्या या दोन दिवसीय महोत्सवात समाजातील आदरणीय लोक “आजू” यांना धान्य, पैसा आणि धान्य अर्पण करून विविध क्षेत्रातील लोकांचा ओघ सुरू झाला.
नेपाळच्या प्राचीन इतिहासातील लिच्छवी कालखंड, नेपाळ संबत 135 किंवा 1015 AD पासून सुरू झाल्यामुळे लालीपूरमध्ये हा सण साजरा केला जात आहे याला 7 शतकांहून अधिक वर्षे झाली आहेत.
सुंदर सार्थ बहू, एक व्यापारी ज्याचा व्यवसाय सतत घसरत चालला होता, त्याने इसवी सन सहाव्या शतकात राजा ब्रिश देव यांच्या काळात सर्व मठांमधून बुद्ध मूर्तींना मेजवानीसाठी आमंत्रित केले होते.
काठमांडूमधील केल्टोले येथील रहिवाशांनी 1653 मध्ये असाच एक कार्यक्रम आयोजित केला होता जिथे त्याने राजा प्रताप मल्लाला आमंत्रित केले होते, तेव्हापासून ऐतिहासिक विश्वास आणि शिलालेखानुसार वोटू, लगान आणि इतुंबहल येथील रहिवाशांनी हा उत्सव सुरू केला आहे.
परंपरा कायम ठेवत, लोक चालवलेले विहार दर 4 वर्षांच्या अंतराने उत्सवाचे आयोजन करतात जिथे लोक भिक्षा देण्यासाठी येतात.
1805 पर्यंत, सम्यक दान उत्सव दरवर्षी साजरा केला जात होता, कारण सम्यक गुठींना या उत्सवासाठी संसाधने व्यवस्थापित करण्यात अडचणी येऊ लागल्या कारण तो दीड दशकात एकदा कमी झाला.
More Stories
दीक्षाभूमीवर क्रांतीचा नारा ‘जय भीम’; समतेची मशाल घेत देश-विदेशातून दाखल झाला जनसागर
कवी साहित्यिक किरण लोखंडे यांच्या वाढदिवसानिमित्त काव्यसंमेलन, बक्षीस वितरण
बुद्ध धम्म समजणे म्हणजे काय ? What is understanding Buddha Dhamma ?